Isparta'da Depreme Uyanmamız Sürpriz Değil!

Türkiye Kahramanmaraş merkezli ve 10 ilde yıkıma sebep olan deprem ile sarsıldı. Deprem kuşağında yer alan Isparta’da ise herkesin aklına ‘Depreme hazır mıyız?’ sorusu geldi. Konunun uzmanı Prof. Dr. Şakir Şahin, Isparta’yı etkileyen fay hatlarında yaşanan hareketliliğe dikkat çekerek “Burdur-Fethiye Fayı, Aksu Fayı ve Sarıidris Fayı’na dikkat etmemiz gerekiyor. Bu faylar 6-7 büyüklüğünde deprem oluşturabilir” dedi.

Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Sismoloji Ana Bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Şakir Şahin, Kanal32 Televizyonu’nda yayınlanan Gün Başlıyor programında gazeteciler Ruzin Azerhan ve Bora Tüfekli’nin sorularını yanıtladı. Canlı yayın Gün Başlıyor’da çarpıcı açıklamalar yapan Prof. Dr. Şahin, Kahramanmaraş merkezli ve 10 ilde yıkıma sebep olan depremi ve sonrasında yaşananları değerlendirdi. Prof. Dr. Şahin, Isparta ve Burdur’la ilgili de hayati uyarılarda bulundu. Kahramanmaraş ve Hatay’la ilgili uzmanların sürekli uyarılar yaptığını, kendisinin de çeşitli makalelerde bölgeye dikkat çektiğini kaydeden Prof. Dr. Şakir Şahin, her depremin insanlara ve yönetim mekanizmasına uyarılarda bulunduğuna işaret etti. Isparta ve Burdur’la ilgili hayati uyarılarda bulunan Prof. Dr. Şakir Şahin, “Şimdi bizim bölgemizi yakından ilgilendiren 3 önemli fay hattı var. Birisi Fethiye-Burdur Fay hattı. Diğeri Dereboğazı yolunu takip eden Aksu hattı ve bir diğeri de Sarıidris fayı. Bu fay hatlarının biriktirdiği enerjileri bakarsak ortalama 6-7 büyüklüğünde deprem oluşturma potansiyeline sahipler. Yani bölgede 6-7 büyüklüğünde bir deprem olabilir. Ve gün geçtikçe biriken enerji de artıyor” dedi. “Ne yapmamız lazım?” Sorusuna da cevap veren Prof. Dr. Şahin, “Şehirlerimizin afet risk planlarını hazırlamamız gerekiyor. Deprem master planlarımızın olması lazım. Mikro bölgelemelerimizi yapmamız lazım. Her binanın verilerinin kayıt altına alınması lazım. Bina bazında depreme dayanıklı olup olmadığını kayda alacağız. Bir veri tabanımızın olması lazım. Her bir binayı tek tek kayda aldıktan sonra riskleri ortaya koymamı lazım” dedi. EN OLUMSUZU  DÜŞÜNEREK SENARYOLAR  HAZIRLAMALIYIZ Bölgede 6-7 büyüklüğünde deprem olabileceğine işaret eden Prof. Dr. Şahin, “Buna göre senaryolar hazırlamamız lazım. Burdur Fethiye hattı nereleri etkiler, Aksu hattı nereleri etkiler, Sarıidris hattı nereleri etkiler bunları bilmemiz ve ortalama 6-7 büyüklüğünde bir depremin senaryosunu oluşturmak zorundayız. Bakın, Kahramanmaraş depremi bize ipuçları veriyor. En olumsuzu düşünerek senaryoları hazırlamalıyız. Havalimanlarını kullanamadık, hastaneleri kullanamadık, kara yollarında sorunlar oldu. Bunları not etmek zorundayız. Planlamak zorundayız” diye konuştu. RİSKLER BELİRLENMELİ Prof. Dr. Şakir Şahin, “Olası bir depremde çadırlar nereye kurulacak? Yardımlar nasıl ulaştırılacak? Trafik akışı nasıl sağlanacak? Hangi hastaneler acil durum hastaneleri olarak kullanılacak? Gibi soruların cevaplarının verilebilmesi gerekiyor.  Senaryonun sürdürülebilirliğini sağlamak zorundayız. Bunu yasal olarak AFAD koordine etmeli. Önce riskler belirlenmeli, sonra krizi yönetir hale gelebilmeliyiz. Şehirde ilk arama kurtarmayı nereden başlatacağız? En olumsuz şartları düşünmek lazım. Olağan üstü şartların hesaba katılarak senaryoları hızla oluşturmak zorundayız” ifadelerine yer verdi. DEPREM MASTER PLANI  OLUŞTURULMALI Isparta’da yerel yönetimlerin, Üniversitelerin ve STK’ların bir araya gelerek Isparta Deprem Master Planı’nı oluşturması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Şakir Şahin, “Isparta’da yerel yönetim üniversiteler, STK’lar bir araya gelelim Isparta’nın deprem master planını çıkartalım. Bu ciddi bir olay. Bu olacak, Isparta’da da olacak. Bu kadar mı olur bilemeyiz. Ama olacak. Bilimin ve teknolojinin bize sunduğu imkanlar sayesinde biz bu işlerin üstesinden geliriz. Ama senaryoları oluşturalım, eylem planımızı hazırlayalım” dedi. ISPARTA’YI ETKİLEYECEK FAYLARDA SİSMİK FIRTINALAR VAR Isparta’yı etkileyecek fay hatlarında sismik fırtınaların yaşandığını kaydeden Prof. Dr. Şahin, “Fethiye -Burdur hattına yığılan sismik fırtınalar var. Aslında Büyükgökçeli’de meydana gelen depremler Isparta havzasında bir sınır oluşturdu. Isparta’yı etkileyen Yarıköy ve Yazıköy yine harekete geçti. Buralara dikkat etmemiz lazım. Burdur fayı üzerinde 6 büyüklüğünde bir enerji biriktirdiğini söylüyoruz. Süre geçtikçe enerji birikiyor. Yarın deprem olur mu bilmiyoruz. Ama yarın depremle uyanırsak bu sürpriz değil” ifadelerini kullandı. AFETLERLE DAHA SIK  KARŞILAŞACAĞIMIZ  BİR DÖNEMDEYİZ Afetlerle daha sık karşılaşacağımız bir döneme girdiğimizi söyleyen Prof. Dr. Şakir Şahin, “Afetlerle daha sık karşılaşacağımız bir döneme giriyoruz. Vatandaşlarımızın bu bilinçle hareket etmesi lazım. Vatandaşlarımızın bu işin bir parçası olması lazım. Vatandaşı işin içine dahil etmeden sonuç alma şansımız yok. Bu sürecin çocuklardan başlaması lazım. Afet bilincini oluşturmamız lazım. Bakın bir kere herkes bina yöneticisine binanın deprem performans test raporları var mı? Sorusunu sorması lazım. Toplumdaki değişim aşağıdan yukarı doğru olur” görüşünü savundu. PLANLA, UYGULA  KONTROL ET, ÖNLEM AL Afet süreçlerinin ‘planla, uygula, kontrol et ve önlem al’ mantığı ile düşünülmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Şahin, “Bakın biz 1999’da Gölcük depremi ile deprem gerçeğini anladık. Daha önce de depremler oldu. Ancak, toplumu bütüncül olarak etkileyen bir yüzleşmeyi 1999 Gölcük depremi ile yaşadık. Depremle ilgili hiç mi bir şey yapılmadı? Elbette yapıldı. Planladık, uygulamada eksik kaldık kontrol etmedik ve elbette önlem almadık. Yani zincir bir yerde koptu. İşte bunun önüne geçmemiz lazım” dedi. İSTANBUL DEPREMİNE  NE KADAR HAZIRIZ? Prof. Dr. Şakir Şahin, Gün Başlıyor programında Kahramanmaraş’ta yaşanan depreme ilişkin de “Zor süreçler ama sürekli yaşadığımız süreçler. Deprem yaşanacak. Bundan sonra da yaşayacağız. Dün yaşadığımız olay İstanbul’a ne kadar hazır olduğumuz sorusunu sorduruyor. O sürecin bugün nereye geldiğini görüyoruz. Yapmamız gereken çok şeyin olduğunu gördük. Bu deprem bize İstanbul’la ilgili çok şey yapmanız gerekiyor diyor. Devletimiz bütün kurumlarıyla bölgede, hava koşullarının kötü olduğu, herkesin uykusunda yakalandığı bir depremi konuşuyoruz. 10 ili etkileyen bir depremi konuşuyoruz. Yurtdışından gelen insanlarında yoğun bir şekilde bulunduğu bir topluluk var. Bundan sonra neler yapmamız gerektiğini sorduran bir deprem bu” diye konuştu. 70 ATOM BOMBASI  GÜCÜNDE Depremin yarattığı etkiyi ilginç bir benzetme ile anlatan Prof. Dr. Şakir Şahin, “Açığa çıkan enerjiyi ortaya koymak adına 7,4 büyüklüğünde bir depremin açığa çıkartacağı enerji 5 kilometre aşağıda 40 tane atom bombası patlaması demektir. 7,7 büyüklüğündeki deprem 70 tane atom bombasının aynı anda patlatıldığı bir enerji anlamına gelir. Yani Kahramanmaraş’ın altında 70 tane atom bombasının aynı anda patladığında yaşanacak etkiyi gördük” dedi